Jak zgodnie z prawem kontrolować pracownika?

Posted by      08/17/2020 08:15:49    Comments 0
Jak zgodnie z prawem kontrolować pracownika?

Pracodawca ma prawo wymagać od zatrudnionego wykonywania swojej pracy rzetelnie i z pełnym zaangażowaniem. Jednakże w wielu branżach pracownicy potrafią poświęcać nawet ponad godzinę dziennie na załatwianie własnych spraw, nie zaś na wykonywanie zleconych im obowiązków. Stąd też wielu pracodawców decyduje się na kontrolowanie zatrudnionych. Czy jednak takie działanie jest legalne?

Prawo a kontrola pracownika

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej gwarantuje każdemu obywatelowi prywatność. Każdy ma więc prawo do ujawniania informacji o sobie wyłącznie w takim zakresie, w jakim chce. Jeśli pojawia się obowiązek ujawnienia określonych danych, to musi on wynikać wprost z przepisów ustawy. Ochronie prawnej na mocy ustawy zasadniczej podlega życie rodzinne, prywatne, cześć i dobre imię człowieka. Każdy ma też prawo do wolności i ochrony tajemnicy komunikowania się.

Jednocześnie gwarantowane konstytucyjnie prawo do wolności i prywatności jest też chronione przepisami prawa cywilnego oraz przepisami ustawy o ochronie danych osobowych.

Zgodnie z art. 111 Kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Musi zapewnić takie warunki pracy podwładnym, które nie będą naruszać ich podstawowych praw. Jeśli zamierza kontrolować w jakikolwiek sposób pracowników, musi poinformować ich o zasadach i metodach kontroli pracy oraz o jej zakresie.

Uregulowania dotyczące kontroli czasu pracy czy w ogóle kontroli pracy pracowników muszą znaleźć się w:

  • układzie zbiorowym pracy, jeśli u danego pracodawcy obowiązuje taki akt;
  • regulaminie pracy, w przypadku pracodawców zatrudniających minimum 20 pracowników.

Generalnie, takie ustalenia mają być poczynione w sposób przyjęty u danego pracodawcy, jeśli w firmie nie ma obowiązku tworzenia regulaminu pracy.

Zegar Budzik Szpiegowski WIFI FULL HD IPO 06

Zegarko Budzik Zoya IP06 WIFI

649,00 zł

Dyskretny zegar z kamerą Wi-Fi znajdzie dla siebie miejsce w każdej firmie, a także w prywatnych domach. Dzięki prostej obsłudze, szerokokątnemu obiektywowi, trybowi nocnemu oraz wielu innym funkcjom, zdalny monitoring może stać się jeszcze wygodniejszy i skuteczniejszy!

Kamera HD WiFi do ukrycia M8 + MIC z zewnętrznym mikrofonem (Podgląd Zdalny)

Kamera HD WiFi do ukrycia M8 + MIC z...

699,00 zł

Najlepsza kamera do ukrycia lub montażu, zewnętrzny mikrofon na przewodzie, mały obiektyw i pogląd zdalny Wi-Fi. Sprawdź już dziś!

Czym dla firmy jest kontrola?

Dla firmy działania kontrolne są elementem dbania o interes przedsiębiorcy. Nie można dopuścić do okradania firmy przez nierzetelnych pracowników czy godzenia się na to, by zatrudniony nie realizował założonych zadań, ponieważ swój czas pracy poświęca na prywatne sprawy. Kontrola to także sposób na to, by dostrzec problem wtedy, gdy się pojawi, a nie urośnie do rangi prawdziwej katastrofy.

Korzyści wynikające z kontrolowania pracowników

Dzięki odpowiednio zaplanowanemu i przeprowadzonemu procesowi kontrolowania pracowników, korzyści powstają zarówno po stronie firmy, jak i podwładnych. Pracodawca takim działaniem zbiera fakty i dane do wniosków, przez co może dostosować się do zmian rynkowych i uniknąć konsekwencji nierzetelności pracy pracowniczej. Może optymalizować proces podejmowania decyzji, monitorować problemy w zakładzie pracy i optymalizować ponoszone przez siebie koszty. Na bieżąco diagnozuje problemy i unika ich kumulacji, rozwiązując je stopniowo, kiedy się pojawiają.

Dobrze prowadzony monitoring pozwala docenić pracowników, którzy angażują się w swoją pracę. Często dostrzeżenie ich starań w klasyczny sposób jest niemożliwe. Kontrola wewnętrzna pracy pozwala zapewnić pracownikom niezbędne wsparcie, jeśli jest to konieczne.

Jak przeprowadzić kontrolę w swojej firmie?

Kontrola w miejscu pracy może być prowadzona na szereg różnych sposobów. Inaczej wygląda kontrola jakości pracy, a inaczej sprawowanie nadzoru nad tym, co robi na komputerze pracownik. Najczęściej stosowanymi formami kontrolowania pracowników są:

  • Monitoring wideo.
  • Kontrolowanie poczty tradycyjnej, służbowej pracownika.
  • Kontrolowanie poczty elektronicznej i stron internetowych za pomocą odpowiedniego oprogramowania.
  • Kontrola pracowników przy wyjściu – dla ustalenia czasu pracy, przy użyciu np. kart magnetycznych.

Wszystkie takie elementy kontroli pracowników w zakładzie pracy są właściwie dopuszczalne, ale po uprzednim poinformowaniu pracownika i zachowaniu określonych zasad ze strony pracodawcy.

Jednak zwykle pracodawca nie może np. przeszukiwać rzeczy osobistych pracowników. Jest to dopuszczalne wyłącznie w ustalonych z góry przypadkach, w przepisach regulujących porządek i organizację pracy. Czy zatem ochrona może przeszukać pracownika? Sąd Najwyższy w swoim orzeczeniu stwierdził, że jest to dopuszczalne w celu zapobiegania kradzieży mienia z zakładów pracy. Takie działanie nie narusza jednocześnie dóbr osobistych pracowników. Uprawnienie pracodawcy do przeszukania podwładnego nie może być mylone z rewizją, do której prawo mają tylko odpowiednie organy ścigania.

Dodatkowe formy kontroli pracowników

W niektórych zakładach pracy stosowana jest też kontrola trzeźwości pracowników w miejscu wykonywania obowiązków zawodowych. Takie badanie może być prowadzone jeszcze przed dopuszczeniem danej osoby do pracy. Badanie trzeźwości pracownika nie może być dokonywane prewencyjnie, ale jednocześnie pracodawca lub osoba sprawująca bezpośredni nadzór nad pracą zatrudnionego nie może dopuścić go do pracy, jeśli zachodzą uzasadnione podejrzenia, że jest nietrzeźwy. Może wówczas wezwać np. policję, która na żądanie kierownika zakładu pracy lub samego pracownika dokona badania stanu trzeźwości.

Monitoring wideo

W zakładzie pracy i na terenie przyległym do niego, zainstalowany może być system monitoringowy. Kamery wideo są instalowane celem zapewnienia w pierwszej kolejności bezpieczeństwa pracowników, ale pozwalają też na kontrolowanie tego, jak pracownik pracuje i czy nie sprzeniewierza się powierzonemu mu mieniu. Tak jak i w przypadku pozostałych form kontroli pracownicy muszą być poinformowani przez pracodawcę o instalacji kamer, ale pracodawca nie musi przy tym uzyskiwać zgody zatrudnionych na prowadzenie monitoringu wideo.

Nie ma możliwości prowadzenia podglądu wideo niektórych pomieszczeń w zakładzie pracy, jak szatnie, toalety, łazienki czy przebieralnie.

Kontrola poczty i poczty elektronicznej

Służbowe listy i maile pracodawca ma prawo kontrolować. Problem pojawia się jednak wówczas, gdy na adres zakładu pracy wysłany zostanie prywatny list na dane pracownika. Pracodawcy chcą egzekwować wykorzystanie czasu pracy, dlatego chcieliby móc kontrolować to, co też robi przy komputerze zatrudniony. Jednak Rzecznik Praw Obywatelskich wydał opinię, że elektroniczna poczta służbowa pracowników nie może być kontrolowana przez pracodawców, ale z drugiej strony pracodawca musi mieć możliwość sprawdzenia, jak zatrudniony realizuje zadania służbowe. Jeśli prowadzony jest monitoring komputera pracownika, to takie działanie ze strony pracodawcy powinno mieć na celu wyłącznie zapewnienie bezpieczeństwa i efektywności pracy.

Czytaj także:

Dyktafon na spotkaniu biznesowym

Podsłuch od strony prawnej

Leave a Reply