Służby specjalne w Polsce

Posted by      08/24/2020 08:15:56    Comments 0
Służby specjalne w Polsce

Policja dba o porządek w przestrzeni publicznej, ale współpracuje z wieloma innymi służbami, w tym służbami specjalnymi. Czym one są i jakie organizacje można określić w Polsce tym mianem?

Czym są służby specjalne?

Mianem służb specjalnych określa się wszelkie służby cywilne i wojskowe, które prowadzą działania wywiadowcze i kontrwywiadowcze. Ich celem jest pozyskiwanie, archiwizowanie, ochrona i wykorzystywanie informacji, które okazują się kluczowe dla zapewnienia wewnętrznego i zewnętrznego, szeroko rozumianego bezpieczeństwa narodowego.

Koordynator służb specjalnych w Polsce

Funkcję koordynatora służb specjalnych w naszym kraju pełni aktualny minister spraw wewnętrznych i administracji. Innymi słowy, to minister właściwy w zakresie nadzoru, kontroli i koordynacji służb specjalnych, który wykonuje wszystkie zadania wyznaczone mu przez Prezesa Rady Ministrów (premiera). Szczegółowy zakres działania Ministra Koordynatora ds. Służb Specjalnych określa przy tym Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 roku. Podejmuje się on m.in.:

  • Sprawowania nadzoru i kontroli nad służbami specjalnymi.
  • Koordynowania działaniami tychże służb.
  • Rozpatrywania skarg składanych na decyzje organu I instancji w zakresie dostępu do informacji niejawnych.
  • Wyznaczania strategicznych kierunków działań i funkcjonowania służb specjalnych.
  • Rozpatrywania skarg na działanie służb specjalnych.

Centralne Biuro Antykorupcyjne

Jedną ze służb specjalnych w Polsce jest Centralne Biuro Antykorupcyjne, w skrócie CBA, które zajmuje się zwalczaniem korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, kładąc przy tym nacisk na kontrolowanie instytucji państwowych i samorządowych. CBA powstało na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Służbą specjalną powołaną z kolei do ochrony państwa przed wszelkiego rodzaju zagrożeniami dla bezpieczeństwa wewnętrznego oraz porządku konstytucyjnego jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – ABW. Zadania ABW obejmują rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie:

  • przestępstw szpiegostwa i terroryzmu,
  • bezprawnego ujawnienia lub wykorzystania informacji niejawnych,
  • godzących w podstawy ekonomiczne państwa,
  • korupcji osób pełniących funkcje publiczne,
  • przestępstw w zakresie produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla państwa i jego bezpieczeństwa,
  • nielegalnego obrotu bronią palną, materiałami wybuchowymi, bronią masowej zagłady oraz środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi znajdującymi się w obiegu międzynarodowym,
  • zagrożeń uderzających w bezpieczeństwo państwa i jego obywateli.

ABW i jego agenci działają na podstawie przepisów ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu z dnia 24 maja 2002 roku.

Agencja Wywiadu

Za ochronę bezpieczeństwa zewnętrznego państwa odpowiada inna służba specjalna, mianowicie Agencja Wywiadu. Praca w AW polega na dostarczaniu organom władzy państwowej przez agentów informacji wywiadowczych, które mają dużą wartość w procesie podejmowania decyzji jak najlepszych dla interesów państwa i obywateli. Do zadań AW zalicza się na podstawie przepisów wspomnianej ustawy:

  • rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom uderzającym w bezpieczeństwo terytorium państwa,
  • ochrona zagranicznych przedstawicielstw Rzeczypospolitej Polskiej przed działaniami obcych służb specjalnych,
  • rozpoznawanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej,
  • rozpoznawanie prowadzonego w skali międzynarodowej obrotu bronią, materiałami wybuchowymi, substancjami psychotropowymi oraz towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa.

Służba w AW obejmuje także rozpoznawanie, analizowanie i eliminowanie istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa zagrożeń występujących w rejonach kryzysów i konfliktów międzynarodowych. Agenci wykonujący pracę w służbach specjalnych AW prowadzą działania z zakresu wywiadu elektronicznego.

Szefem Agencji Wywiadu jest centralnym organem administracji rządowej, który podlega bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego

Ochroną przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP oraz innych jednostek podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej zajmuje się Służba Kontrwywiadu Wojskowego, czyli kolejny rodzaj służb specjalnych. Praca w SKW obejmuje m.in. wykrywanie przestępstw popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową czy rozpoznawanie zagrożeń o charakterze terrorystycznym.

SKW działa na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Służbie Kontrwywiadu i Służbie Wywiadu Wojskowego.

Służba Wywiadu Wojskowego

Służbą specjalną zajmującą się sprawami ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa jest Służba Wywiadu Wojskowego. Zadania SWW obejmują ponadto ochronę przed zagrożeniami zewnętrznymi dla bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.

Czytaj także:

CIA - rola i zadania

Mosad – najlepszy wywiad na świecie?

Leave a Reply