Monitoring biura czy podsłuch?

Posted by      11/03/2022 00:00:00    Comments 0
Monitoring biura czy podsłuch?

Monitoring stał się jednym z najpopularniejszych narzędzi sprawowania kontroli nie tylko w przestrzeni publicznej ale i na terenie zakładu pracy, a więc również w biurze. Kwestie dotyczące dopuszczalności tego środka i jego ograniczenia szczegółowo regulują przepisy prawne. Wobec tego, czy monitoring w miejscu pracy jest dozwolony, czy też stanowi on naruszenie prywatności?

Podobne kontrowersje dotyczą używania podsłuchów. Czy są one dopuszczalne w biurze?

​Monitoring biura — legalny czy nie?

Monitoring biura jest dla wielu przedsiębiorców rozwiązaniem, które pozwala na sprawdzenie, czy pracownicy uczciwie wywiązują się ze swoich obowiązków. Inni natomiast stosują monitoring w pracy w celu ochrony mienia przed możliwymi kradzieżami lub dewastacją.

Czy monitoring w pracy jest legalny? Okazuje się, że tak, ale nie wszędzie i w większości przypadków tylko za zgodą pracowników.

Zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. zawartej w Kodeksie pracy, pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu, jeżeli jest to niezbędne do:

  • zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom,
  • ochrony mienia pracodawcy,
  • kontrolowaniu produkcji,
  • zachowania tajemnic firmy, których wyjście na jaw mogłoby spowodować szkody u pracodawcy.

Pracodawcy nie mogą wprowadzać monitoringu pracowników do innych celów niż wyżej wymienione. Stosowanie monitoringu wizyjnego z takich powodów nie wymaga jednak uzyskania zgody pracownika, albowiem podstawą jego wprowadzenia są przepisy Kodeksu pracy i regulacje regulaminu pracy ustalone na jego podstawie.

Zobacz także: Podsłuch od strony prawnej.

​CCTV, czyli wideonadzór

CCTV jest skrótem od angielskiego terminu closed circuit television. Oznacza on tzw. telewizję zamkniętego obwodu, inaczej nazywaną telewizją przemysłową. Określa się ją także terminem wideonadzór, monitoring wizyjny albo telewizyjny systemem dozorowy. 

CCTV jest formą telewizji, oglądaną jedynie przez osoby znajdujące się w centrum odbiorczym, gdzie transmitowany jest obraz z wielu kamer, rozlokowanych po całym obiekcie. Może być instalowana w budynkach przemysłowych, fabrykach, lotniskach, sklepach, szpitalach, urzędach szkołach i uczelniach, więzieniach, jak i również w biurach.

​Zasady monitoringu w biurze

Należy zwrócić uwagę, że monitoring w miejscu pracy może być wprowadzony jedynie jako rejestracja obrazu, a nie dźwięku. 

Zasady stosowania monitoringu przy pomocy kamer umieszczonych w zakładzie pracy, a więc także i w biurze mogą być rezultatem regulaminu zakładu pracy, ale powinny być one udostępnione do wiadomości wszystkim pracownikom, chociażby poprzez zamieszczenie informacji o nich na dostępnej dla wszystkich tablicy ogłoszeń albo za pomocą tablic informujących o zainstalowanym monitoringu. Te ostatnie powinny być widoczne i umieszczone w niewielkiej odległości od nadzorowanych miejsc. Powinny być również zastosowane dodatkowe piktogramy, które będą wyraźnie informować pracowników o objęciu terenu dozorem kamer. 

Ponadto firmy poprzez monitoring zainstalowany w biurze nie mogą kontrolować zachowania pracowników, weryfikować ich efektywności ani sprawdzać ich czasu pracy. Monitoring nie może również zostać umieszczony we wszystkich miejscach. Kamer nie można montować bowiem w szatniach, stołówkach, palarniach, pomieszczeniach sanitarnych, a także w pokojach udostępnionych związkom zawodowym.

Ponadto należy mieć świadomość, że stosowanie monitoringu związane jest z przetwarzaniem danych osobowych pracowników. Pracodawca musi więc pamiętać, że wprowadzenie monitoringu nakłada na niego obowiązki wynikające z przepisów o ochronie danych osobowych, o których mówią Wskazówki Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych dotyczące wykorzystywania monitoringu wizyjnego. Głoszą one bowiem, że przetwarzanie danych obejmuje przeglądanie, udostępnianie, zapisywanie i usuwanie nagrań zarejestrowanych zdarzeń i osób. 

​Czy można stosować podsłuchy w biurze?

Polskie prawo zabrania stosowania podsłuchów w biurze. Jednak jeśli pracownik, został o podsłuchu wcześniej poinformowany i wyraził na niego zgodę, nie następuje wówczas naruszenie jego praw. Jeśli pracodawca takiej zgody nie uzyskał, istnieją tylko dwie przesłanki do legalnego założenia podsłuchu. Jest on dopuszczalny, jeżeli:

  • istnieje podejrzenie, popełnienia przez pracownika poważnego przestępstwa
  • następuje w biurze konieczność zebrania dowodów i danych związanych z możliwością popełnienia przestępstwa

Nielegalność podsłuchiwania pracowników w biurze potwierdza art. 267 kodeksu karnego:

Karze podlega, osoba, która w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniona, używa urządzeń podsłuchowych, wizualnych albo innych urządzeń lub oprogramowania.

​Jakie konsekwencje grożą pracodawcy, za nielegalny monitoring i podsłuchy?

Nielegalne używanie zarówno monitoringu, jak i podsłuchu do biura bez zgody pracownika jest przestępstwem, a pracodawcy grozi za takie działania poniesienie kosztów procesu, grzywna, zadośćuczynienie, lub pozbawienie wolności do lat dwóch. Niestety wykrywanie podsłuchu w biurze dla osób niewyspecjalizowanych w tym zakresie jest niezmiernie trudne i należałoby zlecić je profesjonalnej firmie. 

Czytaj także: Czy można nagrywać urzędników?