Kryminologia a kryminalistyka. Czym się różnią?

Medycyna i psychiatria sądowa, wiktymologia, prawo karne i penitencjarne, resocjalizacja… Gdzie można uczyć się tego wszystkiego – na studiach z kryminalistyki czy kryminologii? Oba pojęcia, choć brzmią podobnie, są czymś odmiennym. Często się je myli bądź ze sobą utożsamia. Jaka jest między nimi różnica?

Kryminalistyka to bardziej praktyczna dziedzina. Jest nauką biologiczno-techniczną o wykrywaniu przestępstw i przestępców, daje narzędzia do dowodzenia. Jej przedmiotem są m.in. technika kryminalistyczna i taktyka kryminalna. Osoby zajmujące się kryminalistyką zawodowo na co dzień wykonują zadania zaliczanie do trzech rodzajów: czynności wykrywczych, dowodowych i profilaktycznych.

Jeśli chodzi zaś o kryminologię, jest to nauka socjologiczna. Głównym przedmiotem zainteresowania kryminologów są motywy, dla których człowiek schodzi na drogę przestępczą. Nietrudno zauważyć, że to dziedzina zdecydowanie bardziej teoretyczna. Badaniu poddaje się ogólne warunki życia człowieka oraz węższy kontekst w postaci najbliższego środowiska (rodziny) konkretnego przestępcy.

Śmiało można powiedzieć, że na kryminologii studiuje się na zajęciach z kryminalistyki, ale nie odwrotnie. Kryminalistyka jest wąską dziedziną oparta na naukach ścisłych (chemii, biologii, fizyce, matematyce) i wchodzi w skład szerszej dziedziny – kryminologii. Kryminologia obejmuje nie tylko nauki ścisłe, ale też rozległe obszary psychologii, socjologii, prawa i innych.

Różne są metody pracy kryminologa i eksperta kryminalistyki. Kryminalistyk przeszukuje miejsce zdarzenia, odwiedza laboratoria, wykonuje badania biologiczne, fizykochemiczne, wykorzystuje przy tym narzędzia optyczne, takie jak mikroskopy, spektrometry. Kryminolog korzysta z wyników badań i testów psychologicznych, roczników, wykorzystuje metody statystyczne i inne właściwe socjologii. Zapisy z kamerek szpiegowskich pozwalają mu analizować mimikę, gestykulację podejrzanych i tym samym odczytywać oraz interpretować ich emocje. Obie dziedziny pytają „dlaczego” i „jak” doszło do zbrodni, lecz tak naprawdę szukają odmiennych informacji. Informacje te jednak uzupełniają się. Możemy więc z całym przekonaniem stwierdzić, że kryminalistyka i kryminologia się uzupełniają.