Co to jest i jak działa keylogger?

Wirusy komputerowe potrafią wyrządzić wiele szkód w pamięci sprzętu. Jednak równie szkodliwe są programy szpiegujące, które mogą przechwycić prywatne dane użytkownika, łącznie z loginami i hasłami do logowania się do banku. Jednym z takich programów jest Keylogger. Jak ona działa?

Czym jest keylogger?

Keyloggery to właściwie nie jeden a różne programy szpiegujące lub całe urządzenia, które wykorzystywane są do szpiegowania użytkowników komputerów. Są niebezpieczne, ponieważ przechwytują dane wrażliwe i przesyłają je do nieupoważnionych osób trzecich. Zadaniem keyloggerów jest kradzież danych wpisywanych z klawiatury komputera. To wysoce wyspecjalizowane oprogramowanie do nadzoru umożliwiające atakującemu rejestrowanie każdego pojedynczego naciśnięcia klawiszy, a także wirtualnych naciśnięć przycisków na ekranie w przeglądarkach lub aplikacjach oraz ruchów myszką komputerową.

Definicja

Z definicji keyloggera wynika, że jest to oprogramowanie lub urządzenie do rejestrowania klawiszy naciskanych przez użytkownika. Nazwa „keylogger” została zaczerpnięta wprost z języka angielskiego od dwóch słów: „key” czyli klawisz oraz „logger” czyli rejestrator.

Rodzaje keyloggerów

Występują właściwie tylko dwa główne typy keyloggerów. Szpieg w formie sprzętowej lub w wersji programowej. Bardziej rozpowszechnione są keyloggery programowe niż sprzętowe. Te ostatnie są po prostu niewielkich wymiarów urządzeniami fizycznymi, które należy umieścić między komputerem a klawiaturą. O wiele łatwiej z punktu widzenia osób, które chcą pozyskiwać pewne informacje z komputera użytkownika, wykorzystać można oprogramowanie typu keylogger, które instaluje się na dysku komputera. Użytkownik nie ma zwykle świadomości, że komputer jest zainfekowany, ponieważ działa całkowicie normalnie.

Metody infekowania sprzętu

Keyloggery sprzętowe do prawidłowego działania wymagają podpięcia do portu klawiatury komputera. Mają formę małych przejściówek, które wpina się do gniazda, a następnie do niego podpinana jest klawiatura.

Jak korzystać z keyloggera programowego? W tym przypadku metody infekcji komputerów przedstawiają się nieco inaczej. Bez wiedzy i woli użytkownika programy typu keylogger mogą zostać zainstalowane w krótkim czasie na komputerze. Wystarczy jedno nieostrożne kliknięcie czy otwarcie załącznika do maila, którego użytkownik nie zna, by keylogger mógł rozpocząć swoją pracę na komputerze. 

Czytaj także: Jak zabezpieczyć laptopa przed inwigilacją?

Kto korzysta z keyloggerów?

Istnieje wiele podmiotów, które mogą czerpać korzyści z zastosowania w praktyce keyloggerów. Większość z nich podejmuje się działalności przestępczej. Keyloggery stosowane są przez przestępców do wyłudzania poufnych danych po to, by na przykład wyczyścić konto bankowe ofiary. Używają ich także osoby poszukujące dowodów zdrady – zdradzani partnerzy i partnerki oraz prywatni detektywi, którzy w ten sposób mogą sprawdzić, co robi dana osoba przy komputerze, co pisze i z jakich stron korzysta. Czasami z keyloggerów mogą korzystać w ramach kontroli rodzicielskiej opiekunowie dzieci korzystających już z internetu i z programów komputerowych. Znajdują one zastosowanie nawet w przypadku sprzętów firmowych, gdy pracodawca chce zobaczyć, czy zatrudnieni nie korzystają z nich do celów stricte osobistych.

Jak sprawdzić czy komputer jest zainfekowany?

Problemem w przypadku zainfekowania komputera przez oprogramowanie typu keylogger jest to, że często trudno wykryć takie zjawisko. Tymczasem keylogger przechwytuje cały czas wszystko, co użytkownik pisze i grupuje informacje według aplikacji. Może nawet wykonywać zrzuty ekranu.

Jak wykryć keyloggera? Nie jest to łatwe, zwłaszcza na komputerach, z których korzysta wiele osób, np. w bibliotekach czy kawiarenkach internetowych. Na urządzeniu domowym wykrycie keyloggera jest możliwe dzięki zainstalowaniu rozwiązania antymalware, które automatycznie skanuje komputer i podejmuje odpowiednie działania, jeśli wykryje na nim keyloggery.

Można również ręcznie wykryć, czy keylogger jest wykorzystywany na komputerze. Można przejść do lokalizacji plików od danego procesu pracującego w tle na urządzeniu i zobaczyć, czy wszystkie są nam znane. Ręcznie można też sprawdzić wszystkie pliki z rozszerzeniem .jpg. Choć jest to metoda czasochłonna, to gdy odkryty zostanie katalog ze zrzutami ekranu właściwie użytkownik będzie mieć pewność, że ma zainstalowany program typu keylogger.

Usuwanie keyloggerów

Skutecznym sposobem na to, jak usunąć keyloggera, będzie sformatowanie dysku komputera, reinstalacja systemu i zabezpieczenie komputera silnym hasłem.

Czytaj także: Bezpieczeństwo w sieci